تأثیر تغییر اقلیم بر دبی های حداکثر: مطالعه موردی، حوضه آیدوغموش، آذربایجان شرقی

یکی از آثار پدیده تغییر اقلیم، تأثیر بر وقایع حدی (سیلاب و خشکسالی) می باشد که در کشورمان کمتر به آن پرداخته شده است. در این تحقیق تلاش شده تا تأثیر این پدیده بر رژیم دبی های حداکثر سالانه (شدت و فراوانی) حوضه آیدوغموش در دوره 2069-2040 میلادی بررسی شود. در ابتدا مقادیر دما و بارش ماهانه مدل hadcm3 تحت سناریوی a2 برای منطقه مورد مطالعه تهیه شد. سپس به وسیله روش کوچک مقیاس کردن مکانی تناسبی (proportional downscaling) و روش کوچک مقیاس کردن زمانی عامل تغییر (change factor)، این داده ها برای منطقه طرح کوچک مقیاس شدند. نتایج نشان از افزایش 5/1 تا 0/4 درجه ای دما و تغییرات 30 تا 40 درصدی بارندگی دوره 2069-2040 نسبت به دوره مشاهداتی 2000-1971 دارد. مدل ihacres برای شبیه سازی رواناب روزانه حوضه واسنجی گردید. با معرفی مقادیر دما و بارندگی کوچک مقیاس شده دوره آتی به مدل ihacres، رواناب حوضه در این دوره شبیه سازی شد. برازش توزیع احتمالاتی به سری دبی های حداکثر سالانه و مقایسه رژیم آن (شدت و فراوانی) در دوره 2069-2040 با دوره مشاهداتی نشان از تأثیر تغییر اقلیم بر رژیم دبی های حداکثر این حوضه در دوره های آتی دارد. به طوری که شدت دبی ها برای دوره بازگشت های تا 50 سال تفاوت چندانی نکرده و با افزایش دوره بازگشت، شدت آن در دوره آتی افزایش خواهد یافت. هم چنین احتمال وقوع دبی های حداکثر با مقدار معین در دوره آتی نسبت به دوره پایه کمتر خواهد بود.